Helios Yunan Mitolojisinde Işık ve Güneş Tanrısıdır. Selenenin kardeşidir.
Helios'un Mitolojideki Rolü ve Önemi
Helios, Yunan Mitolojisinde Güneş ve ışık tanrısıdır.
Homeros tarafından Hyperion ve Theia'nın oğlu ve Selene ve Eos'un erkek kardeşi olarak tanımlanır.
Homeros, Helios'u hem diğer tanrılara hem de insanlara ışık veren bir tanrı olarak tanımlamıştır. Doğuda Oceanus’un üzerinden doğduğunu, öğlen en yüksek olduğu saatte cennete ulaştığını ve batının karanlığında kaybolduktan sonra ortadan kaybolduğunu anlatmıştır.
Homeros’un burada Güneş’in günlük hareketlerini edebi ve süslü bir dille anlattığı görülmektedir.
Ancak sonraki şairler bu süsleme işini daha da ileri götürmüşlerdir. Helios’un doğuda muhteşem bir sarayı olduğu ve zaman dilimlerine sahip bir tahtta oturduğunu anlatmışlardır. Homeros sadece batıdaki kapılardan bahsederken, geç dönem şairleri batıya da bahçesinde kutsanmış otlar yeşeren bir saray daha yerleştirmişlerdir.
Lakin Güneş’in doğudan doğup batıdan batmasından sonra tekrar bir şekilde doğuya geçmesi gerekmekteydi...
Homeros ve Hesiod tarafından açıklanmayan bu olgu, daha sonra şairler tarafından yine süslü bir dille günümüze aktarılmıştır. Antik kaynaklara göre Helios, gün bittikten sonra, altın bir tekne ile tekrar doğmak zorunda olduğu doğuya yelken açardı. Bu altın tekne ise Hephaestos tarafından yapılmıştı. Çünkü Mitolojide diğer tanrı ve tanrıçalara eşya, alet ve araç yapma görevi ona aitti. Bir başka hikâyede ise altın bir yatakta uyurken batıdan doğuya gece yolculuğu yaptığı anlatılmaktadır.
Kutsal merkezlerinin başında Sicilya’da bulunan Thrinacia gelmekteydi. Helios ‘un burada asla artmayan veya azalmayan 350 kafadan oluşan öküz ve koyun sürüleri olduğuna inanılırdı. Bir başka kutsal alanı ise Erytheia’daydı ve burada da sürüleri bulunmaktaydı.
Sürüler ve özellikle öküz, Helios kültü ile birleştirilmiştir.
Helios ve Rodos Heykeli
Dünya’nın yedi harikasından biri olan meşhur Rodos Heykeli, tanrı Helios'un bir temsiliydi.
Yaklaşık 70 kübit boyunda olduğu söylenen heykel bir deprem ile birlikte yıkılmış ve kâhinlerin onaylamaması üzerine tekrar inşa edilmemiştir. Antik Yunanistan’da bir kübit yaklaşık olarak 45 cm’ye denk gelmekteydi. Dolasıyla Rodos heykelinin boyunun 30-35 metre arasında olduğu söylenebilir. Bu da 10-12 katlı bir bina yüksekliğine denktir.
Helios’un kutsal hayvanı horoz’du. Bu kutsallık muhtemelen güneşin doğuşunu haber vermesinden kaynaklıdır.
Sanat eserlerinde genellikle dört tane at tarafından çekilen bir arabada temsil edilmiştir.
Helios kültü de diğer mitolojik unsurlar gibi Roma’ya taşınmıştır. Romalılar döneminde tasvirleri Apollon ile ortaklaşmaya başlamıştır ve sanat eserlerinde benzer figürler içermişlerdir.
Kaynakça
Yunan ve Roma Biyografi ve Mitoloji Sözlüğü
COMMENTS